Biologia

Systemy korzeniowe

Rozróżnia się dwa rodzaje systemów korzeniowych roślin: palowy i wiązkowy. System palowy występuje u wielu roślin nagonasiennych i dwuliściennych. Składa się z jednego korzenia głównego, który rozwija się z korzonka zarodkowego, oraz z licznych wyrastających z niego korzeni bocznych różnej wielkości. Przykładem zielnej rośliny dwuliściennej o takim systemie korzeniowym jest mniszek pospolity. U wielu drzew masywny korzeń główny występuje tylko w młodych stadiach rozwojowych. Później wyrastają z niego duże i silnie rozgałęzione korzenie boczne, które tworzą zasadniczą część systemu korzeniowego dojrzałych roślin. Tylko u nielicznych drzew, np. z rodzaju orzesznik, korzeń główny z wiekiem staje się coraz bardziej masywny. System wiązkowy tworzy wiele korzeni podobnej wielkości, z licznymi mniejszymi korzeniami bocznymi. Występuje u roślin, których korzonek zarodkowy szybko obumiera, a merystemy korzeniowe powstają wtórnie, początkowo u podstawy korzonka zarodkowego, a później u podstawy pędu. Korzenie wiązkowe są więc korzeniami przybyszowymi. Organy przybyszowe występują w nietypowych miejscach na roślinie, np. korzenie przybyszowe wyrastają z pędu, a pąki przybyszowe – z korzeni. Korzenie wiązkowe występują m.in. u cebuli, palusznika i wielu innych roślin jednoliściennych. Każdy z tych systemów korzeniowych jest przystosowany do pobierania wody z innych warstw gleby. Długie korzenie palowe mogą sięgać do wody gruntowej, podczas gdy płytko rosnące, lecz rozłożyste korzenie wiązkowe pobierają głównie wodę deszczową z warstw powierzchniowych.