Biologia

Substancje ochronne

W obronie przed roślinożercami rośliny produkują wiele substancji, które odstraszają albo nawet działają toksycznie na zwierzęta. Niektórzy roślinożercy zabezpieczyli się jednak ewolucyjnie przed tymi substancjami, wytwarzając enzymy, które je rozkładają albo neutralizują ich działanie. Dzięki temu owady mogą żerować na roślinach. Na przykład gąsienice Helicoverpa żerują na roślinach ponad 100 gatunków. Oprócz kukurydzy atakują fasolę, groch, pieprz, ziemniaki, dynię, pomidory i inne ważne rośliny uprawne. Student Xianchun Li oraz profesorowie Mary Schuler i May Berenbaum z University of Illinois postanowili zbadać zdolności tego owada do neutralizowania substancji obronnych gospodarza. Wyhodowali 270 gąsienic i podzielili je na trzy różnie karmione grupy. Pierwszej, złożonej z 90 gąsienic, podawali pokarm zawierający małe ilości roślinnej substancji sygnałowej ja-smonianw, drugiej, także liczącej 90 gąsienic – pokarm z salicylanem; a trzeciej, kontrolnej, pokarm bez tych substancji. Po 12 godzinach każdą grupę podzielono na trzy podgrupy liczące po 30 gąsienic. Pierwsza dostawała pokarm z ksantotoksyną, roślinną toksyną wytwarzaną w odpowiedzi na jasmonian. Druga otrzymywała liście selera, w których jak wiadomo, wydzielają się toksyny w odpowiedzi na uszkodzenia. Trzecia grupa natomiast służyła jako kontrolna, tzn. dostawała pokarm bez toksyn. Badacze kontrolowali wzrost i rozwój gąsienic oraz rejestrowali m.in. różnice śmiertelności między grupami.